Tuba wagnerowska

to instrument z rodziny rogów. W połowie XIX wieku Adolphe Sax przedstawił instrument zbliżony budową do saxhornu tenorowego Ryszardowi Wagnerowi. Kompozytorowi, który stale zwiększał liczbę instrumentów orkiestry, tradycyjny skład czterech a nawet ośmiu waltorni powoli nie wystarczał. Dźwięk instrumentu, podobny waltorni a przy tym znacznie donośniejszy doskonale wtapiał się w jej brzmienie, potęgując niesamowitą atmosferę dzieł Wagnera. Pierwsze użycie tych instrumentów miało miejsce w Złocie Renu (Das Rheingold).

tuba wagnerowska in B    tuba wagnerowska in F    tuba wagnerowska F/B
 tuba w stroju B  tuba w stroju F  tuba w stroju F/B
 Tuby wagnerowskie firmy Alexander Mainz


Tuby wagnerowskie stosowali w swych kompozycjach także: Anton Bruckner, Ryszard Strauss, Igor Strawiński, Bela Bartok czy Arnold Schoenberg. Znane są również współczesne kompozycje solowe na ten instrument. Na tubach wagnerowskich grają waltorniści, używając tradycyjnych ustników waltorniowych. Instrumenty budowane są w strojach F i B; w orkiestrze występują w dwu parach – dwie w stroju B (zwane też tubami tenorowymi) wykonują wyższe, a dwie w stroju F (basowe) niższe partie. Przestawienie się na tubę wagnerowską nie jest trudne, choć wymaga nieco czasu i zmiany przyzwyczajeń.

Dr hab. Damian Walentek

Zobacz również: