Pierwszy oficjalny koncert symfoniczny odbył się 2 marca 1945 w częstochowskim Teatrze Miejskim. Wkrótce orkiestra usamodzielniła się i otrzymała pierwszą siedzibę przy ulicy Dąbrowskiego 16, która służyła orkiestrze przez 20 lat. Od 1954 roku podjęto starania o budowę sali koncertowej. Ich efektem jest budynek, w którym filharmonicy pracują do dziś).Budowa gmachu Filharmonii to zasługa wieloletniego dyrektora administracyjnego - Dionizego Krzepczaka. We wrześniu 1965 orkiestra przeniosła się do swojej nowej siedziby przy ulicy Konkielów (dziś: Wilsona), noszącej miano Dom Kultury Filharmonia. Odtąd do Częstochowy chętniej przyjeżdżali wybitni dyrygenci i soliści, występowały także zespoły zagraniczne m.in.: Lozańska Orkiestra Kameralna czy Moskiewska Orkiestra Symfoniczna. Poza tradycyjnymi formami koncertów symfonicznych, kameralnych i szkolnych, orkiestra stała się gospodarzem i organizatorem trzech festiwali: Polskiego Festiwalu Skrzypcowego, Ogólnopolskiego Festiwalu Jeunesses Musicales Pro Musica i Festiwalu Muzyki Młodzieżowej. Dwa pierwsze przez wiele lat były kontynuowane.
Na stanowiskach szefów Filharmonii zaistnieli najwybitniejsi dyrygenci, m.in.: prof. Krzysztof Missona, Zygmunt Szczepański. Od 1972 roku stanowisko dyrektora Państwowej Orkiestry Symfonicznej objął na 18 lat Zygmunt Hassa. Był on obok Leona Jelonka, najdłużej pracującym z zespołem dyrektorem i dyrygentem. Po utworzeniu województwa częstochowskiego, w 1976 orkiestra zyskała rangę Filharmonii. Od tego momentu zwiększyła się liczba koncertów, zróżnicowały się również ich formy. Powstały również instrumentalne zespoły kameralne złożone z muzyków orkiestry. Liczną część imprez stanowiły koncerty dla dzieci i młodzieży, zarówno symfoniczne jak i kameralne, odbywające się nie tylko w siedzibie zespołu ale również w wielu miejscowościach województwa.
Orkiestra koncertowała w wielu miejscowościach w kraju, biorąc udział w licznych festiwalach. Odbyła również pierwsze podróże zagraniczne do Bułgarii, Czechosłowacji, Włoch, Francji i Niemiec. W roku 1984 wprowadzony został nowy festiwal - Ars Chori, który w następnych latach przekształcił się w Międzynarodowy Festiwal Muzyki Sakralnej Gaude Mater (1991). Od 1990 stanowisko dyrektora artystycznego, a następnie naczelnego objął Jerzy Kosek. Skład orkiestry powiększył się do 74 osób, a instrumentaliści legitymowali się wyższym wykształceniem muzycznym. W roku 1996 dyrektorem naczelnym Filharmonii został Leszek F. Hadrian. Od stycznia 2006 zastąpiła go Beata Młynarczyk. W 1998 stanowisko dyrektora artystycznego objął Jerzy Swoboda. Od 2005 dyrektorem artystycznym został Jerzy Salwarowski.
Oprócz działalności we własnej siedzibie Orkiestra bierze udział w licznych festiwalach oraz występuje gościnnie w kraju i za granicą m.in. we Włoszech, Hiszpanii, Austrii, Francji, Niemczech, Holandii, Szwecji i Korei Południowej. Orkiestra Filharmonii Częstochowskiej niejednokrotnie zapewniała oprawę muzyczną imprezom o zasięgu międzynarodowym. Orkiestra ma na swoim koncie liczne nagrania CD oraz nagrania dla PR i TV. W minionych latach z Częstochowską Orkiestrą występowali wybitni dyrygenci oraz najwybitniejsi polscy soliści i wielu wykonawców zagranicznych. Byli to m.in. dyrygenci: Tomasz Bugaj, Jerzy Maksymiuk, Marek Pijarowski, Jerzy Salwarowski, Tadeusz Strugała, Karol Stryja, Stanisław Gałoński, Luciano Acocella (Włochy), Zelman Boxer (USA), Vladyslav Czarnecki (Niemcy), Cindy Egolf (USA), Volker Hempfiling (Niemcy), Michi Hayashi (Japonia), Vladimir Kiradjiev (Bułgaria), Olaf Koch (Niemcy), Arild Remmeril (Norwegia), Makoto Suehiro (Japonia), Joel Zuben (USA), Tsung Yeh (USA), Torsten Ostergen (Szwecja), Georg Mais (Niemcy), Tilo Lehmann (Niemcy), Antoine Mitchell (Wielka Brytania), Volker Schmidt-Gertenbach (Niemcy); wokaliści: Stefania Toczyska, Grażyna Brodzińska, Zofia Kilanowicz, Wiesław Ochman, Ewa Podleś, Bogdan Paprocki, Krzysztof Szmyt, Bogusław Morka, Adam Zdunikowski, Kazimierz Kowalski, Dariusz Stachura; instrumentaliści: Vadim Brodski, Kaja Danczowska, Krzysztof Jakowicz, Konstanty Andrzej Kulka, Tomasz Strahl, Michał Urbaniak, Wanda Wiłkomirska, Piotr Pławner, Kevin Kenner (USA), Janusz Olejniczak, Piotr Paleczny, Krystian Zimmerman, Waldemar Malicki, Jadwiga Rappe, Krzysztof Jabłoński, Eric i Marc Franceries (Francja), Barbara Górzyńska, Andrzej Bauer, Menahem Breuer (Izrael), Pablo de la Cruz (Hiszpania), Christian Wetzel (Niemcy).
Sekcja waltorni:
Stanisław Przygoda
Marek Kuc
Maryla Limanowska
Andrzej Powroźnik
