ofiklejdaPierwszym budowniczym instrumentu był Francuz - Jean Hilaire Asté znany też jako Halary, który swój wynalazek z 1817 roku cztery lata później opatentował. Wiadomo jednak, że już wcześniej, zwłaszcza we Włoszech były czynione próby doskonalenia serpentu.

W praktyce wykonawczej funkcjonowały trzy rodzaje ofiklejd: altowa, basowa i kontrabasowa. Najchętniej wykorzystywano wersję basową, która często w utworach wzmacniała partię najniższego puzonu. W literaturze partie znajdziemy między innymi w takich kompozycjach:

  • Gaspare Spontini – opera Olympie (1819)
  • Felix Mendelssohn-Bartholdy – Uwertura do Snu nocy letniej (1826)
  • Jacques Fromental Halévy - opera Le Juif errant (1852)
  • Hector Berlioz - Requiem (1837), Symfonia fantastyczna (1830)
  • Giacomo Meyerbeer - opera Robert Diabeł (1831)
  • Gaetano Donizetti - w opera Maria Padilla (1841)

a także w utworach Richarda Wagnera, Michaiła Glinki, Giuseppe Veriego i innych.

Hector Berlioz w swoim Traité d'Instrumentation wyraził kilka niepochlebnych uwag pod kątem brzmienia ofiklejd, zwłaszcza w rękach niezręcznych wykonawców. Wspomina też o wynalezieniu tuby, preferując jej brzmienie. Wskazówki Berlioza i obecność nowego instrumentu -  tuby - wyparły z czasem ofiklejdy ze składu orkiestry.

Współcześnie coraz więcej pasjonatów i entuzjastów czyni starania w kierunku przywrócenia świetności tego zapomnianego już instrumentu, wśród nich między innymi węgierski tubista - Roland Szentpali

Dr hab. Damian Walentek